دلایل اختلاف قیمت تتر و دلار در ایران


دلیل تفاوت قیمت تتر و دلار در بازار ارز ایران چیست؟ این سوالی است که بسیاری از فعالان اقتصادی و سرمایهگذاران به دنبال پاسخ آن هستند. در این مطلب، قصد داریم به طور جامع و کاربردی، عوامل مهم و تأثیرگذار بر تفاوت نرخ ارز دیجیتال تتر (USDT) با دلار آزاد را مورد بررسی قرار دهیم.تتر، به عنوان یک ارز دیجیتال پایدار یا استیبل کوین، طراحی شده است تا ارزش خود را نسبت به دلار آمریکا حفظ کند؛ اما با وجود این هدف اولیه، عوامل متعددی موجب فاصله گرفتن قیمت آن از نرخ رسمی دلار آزاد در بازار ایران میشوند. از جمله این عوامل میتوان به نوسانات بازار ارزهای دیجیتال، محدودیتهای قانونی ناشی از تحریمها، و تغییرات تقاضا و عرضه در داخل کشور اشاره کرد.همچنین باید توجه داشت که پویاییهای اقتصادی جهانی نیز بر روی قیمت تتر تأثیرگذار هستند. برای مثال، هر گونه تحولی در سیاستهای پولی ایالات متحده یا تغییرات عمده در شرایط اقتصادی بینالمللی میتواند باعث نوسانات قیمتی شود که مستقیماً بر نرخ تبادل تتر با دلار اثر میگذارد. بنابراین، بررسی دقیقتر این عوامل به ما کمک خواهد کرد تا تصویر واضحتری از دلایل تفاوت قیمت میان این دو ارز داشته باشیم.
یکی از ارزهای دیجیتال شناختهشده و معتبر در دنیای رمزارزها، تتر است که با علامت اختصاری یواسدیتی (USDT) شناخته میشود. قیمت تتر به طور کلی نزدیک به قیمت دلار آمریکا است و از آنجایی که در بازارهای جهانی دارای ثبات قیمتی میباشد، این ارز در دسته ارزهای پایدار یا استیبل کوینها (Stable Coin) قرار میگیرد. در بازار بینالمللی ارزهای دیجیتال، اختلاف قیمت تتر با دلار معمولاً بین 0. 00001 تا 0. 00002 نوسان دارد؛ اما در بازار رمزارز ایران، این اختلاف قیمت بیشتر مشاهده میشود و گاهی اوقات تفاوت قیمت بین دلار و تتر به بیش از هزار تومان برای هر واحد میرسد. هدف ما در اینجا بررسی دلایل ایجاد این تفاوتهای قیمتی است
تأثیر نرخ رسمی و بازار آزاد بر تفاوت قیمت تتر و دلار
یکی از عوامل تاثیرگذار بر تفاوت قیمت تتر و دلار، اختلاف قیمت انواع ارز در ایران است. در واقع نرخ دلار به عنوان یکی از ارزهای خارجی رایج در کشور به نوع آن بستگی دارد. دلار در ایران به صورتهای
- دولتی یا ترجیحی
- نیمایی
- سنا یا توافقی
- آزاد
خرید و فروش میشود.
بدیهی است که قیمت هر یک از این انواع دلار، با دیگری تفاوت دارد و ارز دولتی از همه ارزانتر و ارز آزاد از همه گرانتر است. بنابراین میتوان در نظر گرفت اختلاف قیمت تتر با دلار دولتی تا چه اندازه با دلار آزاد متفاوت خواهد بود.
تفاوتهای عرضه و تقاضا در بازار تتر و دلار
تتر یک ارز دیجیتال است که مقدار مشخصی دارد و با توجه به عمر کوتاه رمز ارزها، تعداد توکنهای تتر در دنیا کمتر از دلار است. به همین دلیل تقاضای بیشتری برای خرید آن در معاملات ارزهای دیجیتال وجود دارد که ممکن است از میزان عرضه آن بیشتر باشد. این در حالی است که میزان عرضه دلار موجود در بازارهای ارز اعم از دولتی و آزاد، با تقاضای آن تناسب منطقیتری دارد. بنابراین بر اساس ساز و کار عرضه و تقاضای متفاوت، اختلاف قیمت میان این دو نوع ارز به چشم میخورد.

نقش صرافیهای ارز دیجیتال در تعیین قیمت تتر
یکی از عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز، میزان کارمزدی است که هنگام خرید آنها به صرافیها پرداخت میشود. هر چند که در بادی امر اینگونه به نظر میرسد باید کارمزد در میان تمام صرافیها یکسان باشد اما واقعیت این نیست و میزان کارمزد در صرافیهای مختلف متفاوت است. این موضوع در صرافیهای ارز دیجیتال همانند صرافیهایی که به فروش دلار مبادرت میکنند، به چشم میخورد. در نتیجه کارمزدهای متفاوت صرافیها، قیمت تتر یکسان نیست و بر اساس کارمزد و سایر عوامل تغییر میکند. در جدول زیر میتوان بیشترین و کمترین قیمت تتر به تومان و تفاوت و قیمت تتر و دلار و را در 4 سال گذشته مشاهده کرد.
تأثیر تحریمها و محدودیتهای بانکی بر قیمت دلار و تتر
تحریمها و محدودیتهای اعمال شده در کشور ما، موجب بالا رفتن قیمت دلار در سالهای اخیر شده است. چنان که گفته شد، قیمت تتر در بازار جهانی تابعی از قیمت دلار است و در نتیجه با افزایش قیمت دلار، قیمت تتر نیز افزایش مییابد. از سوی دیگر در بازههای زمانی که میزان تقاضای تتر در ایران بیشتر از عرضه آن میشود، صرافیهای ارز دیجیتال ناگزیر به خرید تتر از صرافیهای خارجی میکنند. این موضوع به دلیل وجود تحریمها و محدودیتهای بانکی به سادگی صورت نمیگیرد و موجب افزایش قیمت تتر میشود.
تفاوتهای نقدشوندگی بین تتر و دلار در ایران
یکی از تفاوتهای مهم میان دلار و تتر در ایران مسئله نقدشوندگی است. نقدشوندگی به معنای امکان تبدیل ارز به پول رایج مملکت یعنی ریال است. چنان که واضح است امکان نقدشوندگی دلار در صرافیها و بازارهای خرید و فروش ارز به سادگی وجود دارد. اما از آنجایی که ارزهای دیجیتال به اندازه ارزهای فیات یا همان ارزهای نقدی یا کاغذی شناخته شده و معتبر نیستند، گاهی نقدشوندگی تتر به عنوان ارز دیجیتال همتای دلار، به سادگی این ارز فیات ساده نیست. همین موضوع میتواند بر اختلاف قیمت این دو ارز موثر باشد.

نقش روانی بازار و عوامل غیرقابل پیشبینی در تفاوت قیمت تتر و دلار
روانشناسی بازار، یکی از شاخههای علم روانشناسی است که به واکنش هیجانی افراد در خرید و فروش میپردازد. در پدیده نسبتا نوظهور ارزهای دیجیتال عوامل روانی مختلفی نظیر احساسات، هیجانات شایعات و... در پی بروز حادثهای یا یک اتفاق جهانی شکل میگیرد که موجب بالا رفتن یا پایین آمدن قیمت تتر و سایر رمز ارزها میشود. این مقوله میتواند به طرز قابل توجهی موجب ایجاد اختلاف قیمت میان دلار و تتر شود.
هزینههای تراکنش و انتقال ارزهای دیجیتال در مقایسه با دلار نقدی
همان طور که در خرید و فروش آنلاین، کاربران ناگزیر به پرداخت هزینه تراکنش هستند، در دنیای ارزهای دیجیتال نیز، رقمی برای تراکنش از دارنده حساب کم میشود. این رقم با کارمزد صرافی متفاوت است و هزینه نقل و انتقالات مالی است. چنین هزینهای در خرید دلار نقدی وجود ندارد و همین موضوع، به اختلاف قیمت دلار و تتر کمک میکند.
چگونگی تعیین قیمت تتر در مقایسه با دلار نقدی در ایران
به منظور تعیین قیمت تتر در مقایسه با دلار، میتوان از صرافیها کمک گرفت. در صرافیهای معتبر، با وجود باتهای ماشین حساب، میتوان تعداد تتر موجود را در باکس مورد نظر وارد کرده و از سوی دیگر قیمت آن را به دلار مشاهده کرد.